Terugblik NGSZ ALV en bijeenkomst bestaanszekerheid

Terugblik NGSZ ALV en bijeenkomst bestaanszekerheid

Op dinsdag 25 november was de jaarlijkse algemene ledenvergadering van NGSZ. De leden hebben de jaarrekening 2024 goedgekeurd en de begroting voor 2026 vastgesteld, waaronder een verhoging van de lidmaatschapsbijdragen om voor inflatie en gestegen kosten te compenseren. Voor 2026 zijn er volop plannen want volgend jaar staat in teken van 125 jaar sociale zekerheid. NGSZ organiseert in samenwerking met een speciale programmacommissie diverse evenementen. Voor het volledige overzicht zie NGSZ | Nederlands Genootschap Sociale Zekerheid | Activiteiten
Ook zijn er diverse bestuurswisselingen geweest. We hebben afscheid genomen van Marjolein ten Hoonte, Harold Herbert, Alex Corra, Niels-Ingvar Boer en Debby Lanser. Zij worden hartelijk bedankt voor hun bijdrage de afgelopen jaren. Nieuw benoemd als bestuursleden zijn Rogier Schweitzer, Renee Martius, Heike Xhonneux, Michiel Tunnissen en Jonneke Bolhaar. Margaretha Buurman is voorgedragen als de nieuwe voorzitter van NGSZ. We wensen het nieuwe bestuur veel succes.

Aansluitend was Anna Custers te gast om te spreken over bestaanszekerheid. Zij is econoom en sinds 2022 lector Armoede Interventies aan de Hogeschool van Amsterdam. Eerder werkte ze voor de Wereldbank waar ze zich bezighield met het verbeteren van belastingsystemen. In haar werk richt Anna Custers zich op het beter begrijpen van armoede en schuldenproblematiek in verschillende verschijningsvormen.

In haar lezing liet Anna Custers zien hoe bestaansonzekerheid zich in Nederland de afgelopen jaren ontwikkeld heeft. Er is sprake van een verdieping van de problematiek als het gaat om armoede en gezondheidsverschillen. Alhoewel het aantal mensen onder de armoedegrens de afgelopen jaren is gedaald, is de intensiteit van armoede groter geworden. Eenzelfde trend lijkt er gaande op het gebied van gezondheidsverschillen. Tegelijk is het lastig om grip te krijgen op problematische schulden en ongelijkheid in het onderwijs. Het aantal huishoudens met problematische schulden is al jarenlang stabiel hoog, en ongelijkheid in het onderwijs neemt nauwelijks af. Problemen als een tekort aan betaalbare woningen en een (te) flexibele arbeidsmarkt met onzekere inkomensposities dragen bij aan (verdere) bestaansonzekerheid.

Opvallend is dat een groot deel van de schulden voorkomt bij de overheid en andere organisaties met een publieke functie: denk aan de belastingdienst, zorgverzekeraars en woningcorporaties. Met andere woorden: het sociale zekerheidsstelsel dat juist bedoeld is om mensen te ondersteunen kan hen in de problemen brengen, bv. door afhankelijkheid van toeslagen die vervolgens moeten worden terugbetaald. Er is consensus dat het systeem te ingewikkeld geworden is, maar aanpassingen zijn lastig. Wat zijn dan wel mogelijke oplossingen? Samen met haar lectoraat onderzoekt Anna Custers welk soort interventies op het gebied van armoede wel en niet effectief zijn voor welke burgers. Zo is er bv. het project ‘Gewoon geld geven’ waarin gezinnen een bedrag van € 150/maand krijgen zonder verplichtingen en tegenprestaties. Onderzocht worden de effecten op het gezin om te kijken of de opbrengsten opwegen tegen de kosten. Ook wordt gekeken of er meer samenwerking gerealiseerd kan worden in de armoede- en schuldenketen om de versnippering tegen te gaan van alle regelingen waar mensen met een laag inkomen aanspraak op kunnen maken. Hopelijk kan dit bijdragen aan het corrigeren van de weeffouten in het maatschappelijk systeem die op dit moment mensen in armoede houden.

Vanuit de zaal werden veel vragen gesteld zodat er een levendige discussie ontstond die werd voortgezet tijdens de aansluitende netwerkborrel.

Klik hier voor de presentatie van Anna Custers.